Trà Thanh Tâm1, Phạm Thị Bền2 Nguyễn An Nghĩa,3,4
1 Khoa Vật Lý Trị Liệu – Phục Hồi Chức Năng Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP Hồ Chí Minh.
2 Khoa Giáo Dục Đặc Biệt, trường Đại học Sư Phạm Hà Nội
3 Bộ môn Nhi, Khoa Y, Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh
4 Khoa Nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP Hồ Chí Minh
Tác giả liên lạc: TS Nguyễn An Nghĩa, ĐT: 0903199796, email: nghianguyen@ump.edu.vn
TÓM TẮT
Đặt vấn đề: Rối loạn âm lời nói (RLANL) là một vấn đề phổ biến ở trẻ em. Đánh giá và can thiệp RLANL là một nhu cầu cấp thiết để cải thiện chất lượng cuộc sống cho trẻ.
Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả can thiệp chỉnh âm thông qua các bài tập và video hướng dẫn phát âm đối với trẻ RLANL tại Bệnh viện Nhi Đồng 1.
Phương pháp: Nghiên cứu lượng giá trước-sau trên 30 trẻ RLANL được thực hiện tại bệnh viện Nhi Đồng 1. Phân tích chỉ số phần trăm phụ âm đúng (Percentage of consonants correct -PCC), tính dễ hiểu của lời nói (Intelligibility in Context Scale- ICS) trước và sau can thiệp. Các video hướng dẫn phát âm được cung cấp cho phụ huynh kèm theo sự hướng dẫn của nhà chuyên môn Ngôn ngữ trị liệu (NNTL) để phụ huynh có thể cùng con luyện phát âm tại nhà.
Kết quả: Lỗi âm vị tập trung nhiều nhất ở phụ âm đầu (PAĐ). Chỉ số PCC trung bình ở trẻ đến khám 74,6%. Quy trình âm vị phụ âm đầu phổ biến là sau hóa (26,8%), trước hóa (14,2%). Trong khi đó, quy trình bật hơi và giảm bật hơi chiếm tỷ lệ 0,3%. Nhóm PAĐ có tần suất mắc lỗi nhiều nhất: /§/ /ÿ/ /th/ /x/ /l/ /t/ /s/ /Ä/ /f/ /k/. Nhóm PAĐ được phát âm chính xác nhiều nhất: /?/ /b/ /j/ /h/ /m/ /v/ /c/.
Phân tích chỉ số PCC, ICS trước và sau thực hiện các bài tập chỉnh âm cho thấy PCC trước can thiệp 74,6±10,5; sau can thiệp 84,1±11,3. ICS trước can thiệp 3,34±0,57; sau can thiệp 3,87±0,52.
Kết luận:
Can thiệp chỉnh âm thông qua bài tập và video hướng dẫn phát âm có hiệu quả rõ rệt giúp cải thiện RLANL ở trẻ. Điều này mở ra nhiều ứng dụng tiềm năng trong can thiệp RLANL, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho trẻ và gia đình.
Từ khóa: rối loạn âm lời nói, cấu âm, âm vị, phần trăm phụ âm đúng, tính dễ hiểu của lời nói.
Nguồn: https://tapchiyhocvietnam.vn/index.php/vmj/article/view/12515